อยากเป็นเศรษฐีพันล้านไหม… มีเวลาว่างวันละ 4-5 ชั่วโมงหรือเปล่า?
กับสิ่งที่คุณอาจไม่เข้าใจว่าทำไปทำไม
เชื่อหรือไม่ สิ่งนี้ ทำให้คนบางคนกลายเป็นเศรษฐีพันล้านมาแล้ว
ในทุกค่ำคืนที่ผ่านไปอย่างเปลี่ยวเหงา หนุ่มสาว–และบางทีอาจไม่หนุ่มสาว ชาวจีนนับล้านๆ คน ใช้เวลากับการจับจ้องหน้าจอสมาร์ทโฟนในมือ และใช้เงินไปกับการหยิบยื่นของขวัญ…ที่ไม่ใช่สิ่งของจับต้องได้ ให้กับบรรดาบรอดแคสเตอร์ทั้งหลายที่กำลังไลฟ์สตรีมมิ่งในจอ
แคสเตอร์เงินล้าน
หากบ้านเรามี Bigo Live เป็นแอพสตรีมมิ่งยอดฮิต ทางฝั่งเมืองจีน ก็ต้องยกให้ YY เป็นเบอร์หนึ่งด้านนี้ ด้วยยอดผู้ใช้บริการ (Users) กว่า 73 ล้านราย ที่จะออนไลน์เข้ามาดูกิจกรรมต่างๆแบบถ่ายทอดสดของเหล่าบรอดแคสเตอร์ ตั้งแต่ร้องรำทำเพลง, ออกสเต็ปเต้น, สตรีมมิ่งโชว์ทักษะการเล่นเกม หรือแม้กระทั่งแต่งหน้าแต่งตา… ที่คุณคงตั้งคำถามว่าดึกดื่นป่านนี้ น้องจะแต่งหน้ากันไปทำไมคะ (HA)
แต่อะไรที่คุณอาจไม่ค่อยเข้าใจนั่น ทำเงินเข้ากระเป๋าให้กับบรอดแคสเตอร์บางคนถึงกว่า 10 ล้านหยวน (1.6 ล้านดอลลาร์ฯ, 50 ล้านบาทไทย) มาแล้ว
จากการสำรวจเก็บสถิติ (ย้ำว่าเพื่องานการจริงๆ) สาวๆ ที่ป๊อปปูลาร์ใน Bigo Live ของไทย มียอดผู้ชมสูงสุดสำหรับการ Live แต่ละครั้งในหลักพัน
น้อยครั้งและน้อยคนที่จะขยับขึ้นถึงหลักหมื่น
แต่ที่จีน บรอดแคสเตอร์บางคน มีผู้ชมเฉลี่ย 400,000 คนต่อหนึ่งคืน
นั่นเพราะ จีน ชาติที่มีประชากรสูงสุดของโลก คือตลาดใหญ่สุดของกิจกรรมไลฟ์สตรีมมิ่ง จากการสำรวจของ Deloitte มูลค่าในตอนนี้อยู่ที่ประมาณ 4.4 พันล้านดอลลาร์ฯ
และเจ้าตลาดในอุตสาหกรรมนี้ ก็คือ YY ซึ่งมีมูลค่าหุ้นพุ่งขึ้นถึงเกือบ 3 เท่าตัวในรอบ 1 ปีหลัง และนั่นก็ทำให้มูลค่าทรัพย์สินของประธานและผู้ร่วมก่อตั้ง YY Inc. อย่าง Xueling Li หรือ David Li พุ่งไปแตะหลัก 1.3 พันล้านดอลลาร์ฯ จากข้อมูลของ Bloomberg Billionaires Index
จากเกมออนไลน์สู่ไลฟ์สตรีมมิ่ง
นักธุรกิจวัย 44 ถือหุ้นของ YY อยู่ในมือ 20 เปอร์เซ็นต์ และอีกหลายส่วนผ่านทาง YYME Ltd กับ New Wales Holdings ที่จดทะเบียนบริษัทในหมู่เกาะบริติชเวอร์จิน อันทำให้เขาคือผู้กุมอำนาจบริหารสูงสุดของ YY
“ผมสามารถนำกิจการของผมไปในแนวทางที่ต้องการได้ ซึ่งนี่มีความสำคัญกับผมมาก น้อยครั้งมากที่ผมจะขายหุ้นของตัวเองออกไป ดังนั้นมูลค่าหุ้นของ YY ไม่ว่าจะขึ้นหรือลง จึงไม่กระทบอะไรกับผมนัก” และนอกจากนี้ เขาก็ยังมีหุ้นบางส่วนใน Bigo Live บริษัทเจ้าของกิจการมูลค่า 200 ล้านดอลลาร์ฯ ซึ่งมีฐานที่ตั้งในสิงคโปร์ ด้วยเช่นกัน
Li จบการศึกษาจาก Renmin University of China ในสายธุรกิจสื่อสารมวลชน แล้วเริ่มต้นเส้นทางอาชีพด้วยการเป็นผู้สื่อข่าวสายเทคโนโลยีในปักกิ่ง จากนั้นจึงขยับไปเป็นหัวหน้ากองบรรณาธิการของ NetEase.com
ต่อมาในปี 2005 เขาเริ่มต้นจับธุรกิจบริการเกมออนไลน์ Duowan.com ที่แฟลตในเมืองกว่างโจว ด้วยเงินทุนสนับสนุนมูลค่า 1 ล้านดอลลาร์จากมหาเศรษฐี Lei Jun เจ้าของแบรนด์สมาร์ทโฟน Xiaomi ที่ได้รับการยกให้เป็น Steve Jobs แห่งเมืองจีน นั่นเอง
จาก Duowan.com ยกระดับกลายเป็น YY Inc. ในปี 2011 ให้บริการสนทนาสดผ่านเว็บไซต์และแอพพลิเคชั่น และเงินลงทุนจำนวน 1 ล้านดอลลาร์นั่น ทำกำไรตอบแทนคืนกลับให้กับ Lei Jun นับร้อยเท่า เมื่อ YY เข้าสู่ Nasdaq ในปี 2012
แล้วไม่เพียงเป็นแพลตฟอร์มสตรีมมิ่งสดเพียงอย่างเดียว YY ยังต่อยอดไปสู่ธุรกิจดนตรี, การศึกษา และสื่อรักออนไลน์ (Online Dating) ทำให้ธุรกิจของบริษัทเติบโตก้าวกระโดด รายได้จากปี 2016 อยู่ที่ 8.2 พันล้านหยวน
และแม้ David Li จะวางมืออำลาตำแหน่งไปในช่วงกลางปีนั้น แต่โชคชะตาก็พัดพาให้เขากลับมาสู่เก้าอี้ตัวเดิมอีกครั้งใน 10 เดือนถัดมา หลังจากผู้สืบทอดของเขามีปัญหาสุขภาพจนต้องสละตำแหน่งไปโดยปริยาย
ในจีนมี YY โกยเงินเข้ากระเป๋า นอกจีนก็มี Bigo Live ที่สร้างรายได้ให้กับ Li ไม่ขาดสายเช่นกัน ด้วยการเติบโตภายในระยะ 2 ปีจนมี users กว่า 200 ล้านราย กระจายผู้ใช้ไปกว่า 100 ประเทศทั่วโลก “จากผู้ใช้ทั้งหมด เราต้องการแค่ 2-5 เปอร์เซ็นต์ที่พร้อมจ่ายเงินเข้าสู่แอพพลิเคชั่น การนำเสนอคอนเทนท์ที่ผู้ใช้จะเป็นคนจ่ายเงิน คือแนวทางการทำธุรกิจไลฟ์สตรีมมิ่งที่ยั่งยืนที่สุดแล้ว”
เพื่อนเดทผ่านจอ
นอกจากเจ้าของกิจการอย่าง Li ที่กลายเป็นมหาเศรษฐีจากธุรกิจไลฟ์สตรีมมิ่ง เหล่าบรอดแคสเตอร์ชั้นนำทั้งหลายก็ไม่ได้ยิ่งหย่อนไปกว่ากัน
Zhang Qige สาวสวยชาวจีนวัย 23 อาจไม่ใช่เกมเมอร์ระดับเทพ แต่ลำพังแค่การแคสต์เกม Hearthstone หรือ League of Legends ในชุดสุดเซ็กซี่ และพูดคุยสดกับบรรดายูสเซอร์ในแต่ละค่ำคืนของเธอ สร้างให้เกิดผู้ลงทะเบียนรับชม (Subscribers) กว่า 2 ล้านราย และมีคนที่พร้อมจะกดเข้าชมการสตรีมมิ่งของเธอกว่า 400,000 คนต่อคืน “พวกเขาจะรู้สึกเหมือนว่า ฉันไปนั่งคุยกับพวกเขาตัวต่อตัว”
อย่างที่ Li บอก จากจำนวนคนดูหลักแสนคนนั่น ถ้ามีแค่ 4-5 เปอร์เซ็นต์ยอมจ่ายเงินซื้อของขวัญออนไลน์ (Virtual Gifts) ให้เธอในแต่ละคืน (แม้ต้องหักเปอร์เซ็นต์เข้าแพลตฟอร์มผู้ให้บริการก็ตาม) ก็รับเละไม่รู้เท่าไหร่ต่อเท่าไหร่แล้ว
“ผมเชื่อนะว่าทุกคน ทุกคนเลยจริงๆ สนุกไปกับการนั่งดูสาวๆ สวยๆ” user ชายวัย 28 ปีรายหนึ่งที่ขอเปิดเผยชื่อแค่ Zhai เผยว่าเขาจะจ่ายเงินราวๆ 500 – 800 หยวน (2,478 – 3,965 บาท) ในทุกๆ สัปดาห์ เพื่อซื้อ Virtual Gifts ให้กับหญิงสาวที่มาสตรีมมิ่งให้ชมผ่านทางเว็บไซต์ (หรือแอพฯ) 4-5 แห่งด้วยกัน
จากงานจ็อบสู่งานประจำ
และนอกจากการสตรีมมิ่งเป็นส่วนตัวที่บ้านหรือห้องพักแล้ว ก็ยังมีบริษัทที่สร้างสถานที่เพื่อการสตรีมมิ่งไว้โดยเฉพาะ นั่นคือ REDO Media ซึ่งจะให้บริการห้องสตรีมมิ่ง, อุปกรณ์เครื่องไม้เครื่องมือ, เครื่องประดับตกแต่ง ไปจนถึงห้องแต่งหน้าแต่งตัวเป็นทางการ ให้กับเหล่าแคสเตอร์ที่จะเปิดสตรีมมิ่งไปยังเว็บไซต์และแอพพลิเคชั่นต่างๆ
เวลานี้ REDO Media มี ‘Internet Stars’ (หรือที่บ้านเรานิยมเรียก ‘เน็ตไอดอล’) ในสังกัดอยู่ถึง 3,000 คน (90% เป็นหญิงสาว) และบางคนก็ยึดถือการสตรีมมิ่งนี้เป็น ‘งานหลัก’ full-time job ไปเลยด้วย
“หลังจากตรุษจีนของปี 2016 สิ่งนี้กลายเป็นไวรัลในประเทศ จีน ซึ่งต้องขอบคุณยุคสมัยของอินเทอร์เน็ตที่ทำให้มันบูมขึ้นมา” Wang Chen ผู้จัดการของ REDO Media เผย
Di Tai สาววัย 18 กับ Memo วัย 23 เป็นคู่บรอดแคสเตอร์ ในสังกัด REDO Media ซึ่งนำเสนออะไรที่ ‘เหนือจริง’ ผ่านทางโชว์ช่วง I Am Your Hawaii Girl ในแอพ Lai Feng ซึ่งทั้งคู่จะแต่งตัวในชุดบิกินี่ และกระโจนลงแทงค์น้ำขนาดย่อมไปเล่นเกมวาดรูปกับยูสเซอร์ที่ชมการสตรีมมิ่งอยู่ในช่วงนั้น “มันก็คล้ายๆ การพักร้อนที่ชายหาด” Memo กล่าว “ก่อนที่ฉันจะลงแทงค์ไปครั้งแรก ฉันก็หวั่นๆ อยู่เหมือนกัน แต่สักพักก็เริ่มชิน และคุณคงไม่ใส่แจ็กเก็ตไปเดินชายหาดหรอกใช่ไหม?”
ผลของการโชว์อะไรเหนือๆ ของคู่นี้ ทำเงินให้พวกเธอขั้นต่ำ 1,000 หยวน (5 พันบาท) ต่อคืน
Memo ยังเผยว่าเธอเคยได้ Virtual Gifts มูลค่า 410,000 หยวน (2 ล้านบาท) มาแล้วภายใน 1 สัปดาห์ ก่อนหักเปอร์เซ็นต์รายได้ให้กับต้นทาง
เส้นแบ่งความพอดี
ไม่อาจปฏิเสธได้ว่าการเติบโตของธุรกิจนี้ แง่หนึ่งคือความหมิ่นเหม่เรื่องทางเพศ ก็สาวๆ สวยๆ มาโชว์วับๆ แวมๆ ชายใดเล่าจะไม่อยากดู
กระนั้น อะไรที่ ‘เกินความพอดี’ ก็ไม่เป็นที่ยอมรับเช่นกัน นอกจากทางการจีนจะจับตาในเรื่องนี้แล้ว (ในปี 2016 มีหญิงสาวในเฉิงตู ถูกจับกุมต้องโทษเข้าเรือนจำ 4 ปี ข้อหาโชว์ลามกอนาจารร่วมกับชาย 4 คนผ่านไลฟ์สตรีมมิ่ง) ตัวของเว็บไซต์และแอพเองก็มีการเซนเซอร์ตัวเองอยู่เช่นกัน หากตรวจพบการสตรีมมิ่งที่หมิ่นเหม่เกินเลย พวกเขาก็สามารถแบนการโชว์ได้ในตอนนั้นทันที รวมถึงสั่ง ‘พักงาน’ ปิดการสตรีมมิ่งไประยะหนึ่ง ซึ่งอาจเป็นสัปดาห์หรือเป็นเดือน และผลก็คือบรอดแคสเตอร์จะขาดรายได้ไปโดยตรงเมื่อถูกแบน
ส่วนคำถามเรื่องการยอมรับจากครอบครัว… “แม่ของฉันมาร่วมสตรีมมิ่งด้วย เราออกกล้องพร้อมกันเลยในบางครั้ง” Memo กล่าว “ท่านคิดว่าการเป็น Broadcaster ไม่ใช่เรื่องง่ายอย่างที่ใครๆ คิด บางคนนำเสนอความเซ็กซี่ บางคนนำเสนอความสนุกสนาน แต่สิ่งที่ท่านเห็นจากตัวฉันคืออาชีพตลก ผู้สร้างเสียงหัวเราะให้กับผู้ชม ท่านสนับสนุนฉันเสมอ”
ทั้งหมดนี้คือ ‘อาชีพ’ บรอดแคสเตอร์ เทรนด์ใหม่ที่สามารถจับต้องได้จากเมืองจีน
อาชีพที่ทำให้ David Li กลายเป็นมหาเศรษฐี และสร้างรายได้นับแสนนับล้านให้กับบรรดา Broadcaster (ที่คอนเทนท์ดีพอ)
แล้วคุณล่ะ อยากเป็นเศรษฐีพันล้านไหม… มีเวลาว่างสตรีมมิ่งวันละ 4-5 ชั่วโมงหรือเปล่า?
AHEAD TAKEAWAY
แม้ในมุมของผู้ใหญ่หลายคน การไลฟ์สตรีมมิ่งอาจเป็นธุรกิจที่ดูแปลก และชวนให้ตั้งคำถาม แต่จากอีกด้านของเหรียญ นี่คือการใช้เทคโนโลยีทลายกำแพงของการเป็นสื่อ ที่ครั้งหนึ่งเคยถูกยึดครองไว้โดยคนเพียงบางกลุ่ม ไม่ต่างอะไรกับที่ Facebook หรือ YouTube ฉีกกฎเดิมๆ ด้วยการเป็นแพลตฟอร์มสื่อที่ไม่มีคอนเทนท์เป็นของตัวเอง
หนึ่งในตัวอย่างความสำเร็จของธุรกิจไลฟ์สตรีมมิ่งที่หลายคนรู้จักกันดี ก็คือ Twitch ที่ปัจจุบัน มีผู้ลงทะเบียนใช้งานกว่า 55 ล้านคนทั่วโลก เพราะ Justin Kan ผู้ก่อตั้ง จับจุดทางธุรกิจได้ถูกว่าผู้คนต้องการเห็นเกมเมอร์เก่งๆ แคสต์เกมหรืออธิบายสเต็ปเทพให้ดูและฟังแบบสดๆ
จนแม้แต่ยักษ์ใหญ่ในโลกอีคอมเมิร์ซอย่าง Amazon ทุ่มเงินซื้อกิจการไป ในราคาถึง 970 ล้านดอลลาร์ เพราะเล็งเห็นช่องทางต่อยอดธุรกิจได้ เมื่อยูสเซอร์ส่วนใหญ่ของ Twitch ใช้เวลาเฉลี่ยในหนึ่งวัน เข้าไปดูคอนเทนท์ต่างๆเกินกว่า 100 นาที โดยเฉพาะในช่วงพีคไทม์นั้น ว่ากันว่า Twitch กินปริมาณแทรฟฟิคในสหรัฐสูง
กรณีของ David Li กับ YY.com ก็เช่นกัน เพียงแต่ฐานผู้ใช้งานในจีนนั้นกว้างเกินกว่ากลุ่มเกมเมอร์ เราจึงได้เห็นการไลฟ์สตรีมอะไรที่แตกต่างออกไป ซึ่งบางครั้งก็ขึ้นกับทุกฝ่ายที่เกี่ยวข้องด้วย ว่าจะใช้ประโยชน์กับเทคโนโลยีเหล่านี้อย่างไร โดยไม่ล้ำเส้นหรือเกินขอบเขตความจำเป็น จนกลายเป็นเสียมากกว่าได้
เรียบเรียงจาก
China’s love of live-streaming made this ex-journalist a billionaire
The latest trend in China – Live Streaming
Inside China’s Biggest Live-Streaming Superstar Factory
อ่านเพิ่มเติม
Twitch: ปั้นเว็บไซต์เงินล้านจากไอเ
สำหรับเพื่อนๆ ที่สนใจเรื่องราวเกี่ยวกับนวัตกรรมและธุรกิจ และต้องการพัฒนาตัวเองเพื่ออยู่ข้างหน้าเสมอ สามารถกด like เพจ AHEAD ASIA เพื่อติดตามเรื่องราวที่มีประโยชน์ และข่าวสารกิจกรรมที่น่าสนใจได้อย่างต่อเนื่อง เพื่อให้เราเติบโตและก้าวไปข้างหน้าพร้อมๆ กัน
