ในอนาคต การสื่อสารกับคนที่มีปัญหาด้านการพูดหรือเป็นอัมพาต อาจไม่เป็นอุปสรรคอีกต่อไป เมื่อทีมนักวิจัยจาก Chang Lab มหาวิทยาลัยแคลิฟอร์เนีย ในซานฟรานซิสโก (UCSF) ตีพิมพ์รายงานเกี่ยวกับการพัฒนาปัญญาประดิษฐ์ ( AI ) ที่สามารถแปลงสัญญาณจากสมองเป็นคำพูด ซึ่งมีความแม่นยำถึง 97%
โจเซฟ เมคิน หนึ่งในทีมนักวิจัย อธิบายถึงอัลกอริทึมตัวนี้ ว่าเป็นความพยายามที่จะจำลองแบบโครงข่ายประสาทเทียม เพื่อแก้ปัญหาในการถ่ายทอดคำพูด ซึ่งเป็นข้อจำกัดของซอฟต์แวร์ทั่วๆไป รวมถึงโปรแกรมแปลภาษาที่ใช้กันอยู่ในปัจจุับัน
เมคิน อธิบายต่อว่า การทำงานของอัลกอริทึมตัวนี้ แบ่งออกเป็นสองขั้นตอนด้วยกัน โดยเริ่มที่การใช้ขั้วไฟฟ้า เก็บข้อมูลจากสัญญาณสมอง และเปลี่ยนเป็นตัวเลข จากนั้นจึงนำตัวเลขดังกล่าวมาทำการถอดรหัส ให้เป็นรูปประโยคภาษาอังกฤษ
ในการทดลองครั้งนี้ ทีมวิจัยได้เชื่อมต่อขั้วไฟฟ้าเข้ากับสมองของผู้ป่วยลมบ้าหมูสี่ราย และขอให้ทั้งหมดอ่านออกเสียงหรือทวนคำพูดของตนซ้ำๆ เพื่อให้ AI เรียนรู้ลักษณะการทำงานของคลื่นสมอง ระหว่างที่คนไข้คิดและพูดคำเหล่านั้น
และพบว่าระบบมีอัตราก่อความผิดพลาด (word error rate) เพียง 3% ของทั้งหมดเท่านั้น ซึ่งใกล้เคียงกับระดับความสามารถของการถอดสคริปท์โดยมนุษย์ ที่ 5%
ปัจจุบัน ปัญญาประดิษฐ์ตัวนี้ ที่พัฒนามาตั้งแต่ปี 2016 นี้ มีคลังคำศัพท์ที่ราวๆ 250 คำ หรือแค่ราว 1% ของคลังคำจำนวน 20,000-35,000 ที่ชาวอเมริกันทั่วไปรู้จักเท่านั้น การจะพัฒนาให้ใช้งานได้จริง จึงต้องพึ่งข้อมูลด้านคลังคำ และคลื่นสมองที่เชื่อมโยงกันขนาดใหญ่ด้วย
AHEAD TAKEAWAY
แนวคิดเรื่องการนำปัญญาประดิษฐ์มาใช้ เพื่อเพิ่มศักยภาพหรือแก้ไขปัญหาของมนุษย์นั้น ไม่ใช่เรื่องใหม่อีกแล้วในปัจจุบัน
โดยเฉพาะแนวคิดที่จะเชื่อมโยงสิ่งเหล่านี้ เข้ากับสมองของมนุษย์ โดยทีมวิจัยชุดนี้ ใกล้เคียงกับ Nerualink ของ อีลอน มัสก์ มาก
(อ่านเพิ่มเติม มัสก์ ประกาศ Neuralink กำลังพัฒนาอุปกรณ์เชื่อมสมองมนุษย์กับคอมพิวเตอร์)
มัสก์ เคยให้เหตุผลในการก่อตั้ง Neuralink ว่าเพราะต้องการดึงศักยภาพในสมองมนุษย์ออกมาใช้ให้ได้เต็มประสิทธิภาพ เพื่อให้เท่าทันพัฒนาการแบบก้าวกระโดดของ AI ซึ่งเป็นสิ่งที่เจ้าตัวเน้นย้ำเสมอว่าเป็นเรื่องจำเป็น
อีกเหตุผล คือหากเราเข้าใจการทำงานของสมองมากขึ้น ก็อาจนำไปสู่การรักษาอาการป่วยที่เกี่ยวกับสมองที่ยังไม่มีคำตอบชัดเจน อย่าง อัลไซเมอร์ หรือ พาร์กินสัน ได้
การเผยแพร่งานวิจัยจาก UCSF ชิ้นนี้ นอกจากจะเป็นการเผยความก้าวหน้าในการพัฒนาปัญญาประดิษฐ์ตัวนี้แล้ว
ยังอาจเป็นการเพิ่มโอกาสที่จะได้รับการสนับสนุนจากนักลงทุนที่สนใจในเรื่องนี้โดยเฉพาะ ซึ่งหนึ่งในนั้น ก็อาจเป็น มัสก์ และ Neuralink ก็ได้
เรียบเรียงจาก
New AI System Translates Human Brain Signals Into Text With Up to 97% Accuracy
Groundbreaking A.I. brain implant translates thoughts into spoken words
Machine translation of cortical activity to text with an encoder–decoder framework
AHEAD ASIA นวัตกรรม ล้ำหน้า